بررسی نقش تجربیات عملی روشهای کیفیتی از دیدگاه خلق دانایی

در شرایط رقابتی امروز، دانایی و سرمایه های دانایی نقش کلیدی در بقا و موفقیت سازمانها دارند، از این رو پیاده سازی مدیریت دانایی از طریق برقراری سیستمهای مدیریت دانایی و نیز تجارب عملی مدیریت دانایی در شرکتها معمول شده است با این وجود بنا به تحقیقات انجام شده، نه تنها رویکردهای سازمانها به پیاده سازی این مفاهیم نوظهور متفاوت بوده است، بلکه مدیران نیز در خصوص این مفاهیم ذهنیت مشترکی ندارند. یکی از راه حلهای مطرح شده برای غلبه بر این مشکلات نگرشی، فهم مدیریت دانش به عنوان جنبش جدیدی در فلسفه مدیریت کیفیت است. این تحقیق با هدف شناسایی و کشف گامهای فرآیند خلق دانایی و دانایی های خلق شده در تجارب عملی مدیریت کیفیت انجام شده است و سعی دارد توصیه های عملی برای بهبود تجارب مدیریت کیفیت در جهت ارتقای خلق دانایی سازمانی ارائه کند. برای دستیابی به این هدف، با رویکرد رویش نظریه، سه مورد کاوی شامل سه مورد از تجارب عملی مدیریت کیفیت در سه سازمان مختلف را مورد مطالعه قرار داده است. با جمع آوری تدریجی شواهد و داده ها از میدان عمل و ادبیات مرتبط، چهارچوب تحقیق شامل تعریف عملیاتی دانایی، شناسایی داناییهای خلق شده، شناسایی نحوه خلق دانایی و ارزیابی فرآیند خلق دانایی شکل گرفته است. داده های بدست آمده در قالب چهارچوبی با بهره گیری از قالب پیشنهادی استانداردهای پشتیبان سری 9000 تحلیل شده اند. یافته های این تحقیق را می توان در سه گروه کلی طبقه بندی کرد. دسته اول تئوریهایی هستند که به ارتباطات یافته شده بین اصول مدیریت کیفیت و یا گامهای چرخه بهبود مستمر با نحوه خلق دانایی در سازمانها می پردازند. به عنوان مثال، یافته های این تحقیق بیان می کند که اصل رویکرد فرآیندی در تجارب عملی مدیریت کیفیت، موجب تقویت گام برونی سازی در سازمانها می گردد. دسته دوم یافته ها، ارزیابی نحوه خلق دانایی از دو بعد توازن و توالی در فعالیتهای مدیریت کیفیت را شامل می شود. به عنوان نمونه یافته های این تحقیق نشان دهنده عدم توجه به گام درونی سازی در کنترل آماری فرآیند می باشد و دلیل شکسته شدن چرخه های خلق دانایی در این تجربه عملی را با این موضوع ، بعلاوه تاکید بیش بر اجتماعی سازی مربوط می داند. دسته سوم یافته ها به توصیف دانایی های خلق شده با توجه به ویژگیهای سازمان مورد مطالعه می پردازد. به عنوان مثال در سازمان اول مورد مطالعه، سازمان با استفاده از افراد با تخصصهای یکسان و از زمینه های مختلف کاری در تیم های ممیزی فرآیند، سعی در تقویت گام اجتماعی سازی نموده است. کاربردهای عملی یافته های این تحقیق، روشی برای نقد تجارب عملی مدیریت کیفیت از دیدگاه خلق دانایی ارائه می کنند، که با کمک جداول یافته های این تحقیق، قابل تفسیر و اقدام عملی برای سازمانها خواهد بود. علاوه بر این، پیشنهاد شده است که این یافته ها برای تدوین استاندارد پشتیبان مبتنی بر سری 9000 ، با هدف کمک به سازمانها برای خلق دانایی در سیستمهای مدیریت کیفیت مورد استفاده قرار گیرند و پیش نویس این استاندارد نیز ارائه شده است.